Meer hart, minder ego. Het ontwikkelen en inzetten van hartvaardigheden maakt jou en de wereld om je heen gelukkiger, zegt Maarten Stoffers. Deze werktuigbouwkundige kwam via het Boeddhisme uit bij zijn levensdoel, coaching: ‘Ik garandeer dat er in elke situatie een hartvaardigheid is die je helpt bij je aanpak, en de pijn van jouw probleem wegmasseert.’
Door Caroline Linssen
Wat is de link tussen werktuigbouwkunde en coaching?
‘Het gaat allebei over hoe dingen werken. Als werktuigbouwkundige maak je machines, een samenspel van onderdelen die samen iets doen wat ze apart niet kunnen. Ook in een team heeft iedereen heeft zijn eigen taak en samen krijg je iets voor elkaar. Tijdens mijn studie heb ik colleges filosofie of psychologie gevolgd. Ik ben in Azië gaan rondreizen en mijn Boeddhistische retraites daar waren een life changing experience. Ineens voelde ik de energie van mijn hart. Ik begreep het christendom, en ervoer dat je vergeven kan leren en je geest kan opschonen. Voor het milieu-uitzendbureau waar ik daarna voor ging werken, heb ik een training loopbaanbegeleiding ontwikkeld. Dat was mijn eerste stap als trainer en coach.’
Vertel eens wat over jouw specialiteit: hartvaardigheden
‘Als je heel erg gaat nuanceren zijn er zo’n honderd hartvaardigheden. Op de mindmap op mijn website heb ik dat teruggebracht tot 33. Daaruit heb ik zes kernhartvaardigheden geselecteerd. De eerste is jezelf of anderen iets geven, gunnen of vergeven. Daar hoort ontvangen bij, de goede dingen van anderen binnenlaten en je reserves laten varen. Dan heb je confronteren, met als andere kant incasseren. Dat zorgt ervoor dat je prettiger werkt omdat je je vrij voelt om dingen te zeggen. Inzicht begint vaak met slecht nieuws, bijvoorbeeld: de ideale baan bestaat niet. Liefdevol confronteren met niet-leuke waarheden kan in coaching heel helpend zijn. Kan je als coach accepteren dat je mensen pijn doet, en zelf ook pijn incasseren als je voelt wat je de ander aandoet? Daarvoor moet je eerst pijnen en teleurstellingen doorleven en ze een plek geven. Dan heb je nog verantwoordelijkheid nemen voor het leven, jezelf en je team, met als tegenpool loslaten. Zodra je je bewust wordt van jezelf als individu pak je de draad van je eigen leven op en maak je jouw eigen keuzes, maar op het laatst van je leven laat je dat ook allemaal weer los: je kinderen, verantwoordelijkheid voor anderen, schuldgevoel, spijt. Dat doe je niet ‘even’ rationeel, ook dat is een kernhartvaardigheid. Al die kernhartvaardigheden hebben met elkaar te maken. Als je loslaat, geef je jezelf en de ander ook iets.’
Hoe helpen hartvaardigheden coaches en leidinggevenden?
‘In een workshop vraag ik mensen waar ze mee zitten. Een voorbeeld: het lastig vinden om feedback te geven. Dan is er blijkbaar verschil tussen hoe je het nu doet en de gewenste situatie. Ik zie dat in vier stappen. Stap 1 is de oorzaak: hoe komt het dat je dat moeilijk vindt? Misschien wil je mensen geen pijn doen. Stap 2 is de huidige situatie, stap drie de aanpak om naar stap 4, de wenselijke situatie, te komen. Ik garandeer dat er in elke situatie een hartvaardigheid is die je helpt bij je aanpak en de pijn van jouw probleem wegmasseert. In de Coach2meet laat ik mensen een levensmatrix maken met levensgebieden zoals gezin, werk, hobby’s, en levensdoelen als genieten of persoonlijke ontwikkeling. In die negen vakken loop je rond en stel je jezelf vragen. Ontwikkel ik me nog in werk of relatie? Geniet ik nog van die hobby? Je merkt dat sommige dingen goed gaan en je wordt je bewust van wat niet helemaal goed loopt. Daar kun je die vier stappen op loslaten. Misschien vermijd je nieuwe ontwikkelingen als e-coaching. Wat heb je nodig om dat op te pakken, je schroom te overwinnen en anderen om hulp te vragen? Er zijn altijd een of meer hartvaardigheden die je daar een stapje verder mee helpen.’
Wat mist iemand die niet deelneemt aan jouw training?
‘Een eenvoudige en effectieve methode om je geluk te vergroten, en beter en prettiger te leren coachen. Ik ben een boek aan het schrijven over hartvaardigheden en kom daardoor tot nieuwe inzichten. Geluk is iets boeiends wat je op vele manieren kunt definiëren, bijvoorbeeld als de mate waarin je doelen die je hebt gesteld ook zijn bereikt. Geluk is ook een combinatie van verleden, heden en toekomst. Het zit deels in of je dankbaar terugkijkt op het verleden, deels in hoe het op dit moment met je gaat: zit je lekker in de zon of zonder jas in de kou? Het zit ook in het vertrouwen dat jouw wens voor de toekomst vervuld zal worden, en dat heeft te maken met of je voldoende tools hebt om die aan te kunnen. Hartvaardigheden zijn een gereedschapskist om met allerlei situaties om te gaan. Als je daarmee gaat spelen en het leert benutten, durf ik te beweren dat het je zal helpen om gelukkig te worden.’
Wat kun je aanraden als inspiratiebron?
‘Boeddha is mijn ultieme inspiratiebron omdat hij veel dingen goed heeft uitgewerkt en gewoon stap voor stap vertelt wat je kan doen: ga zitten, voel je ademhaling… Verder vind ik ‘Zelfcompassie’ van Kristin Ness een inspirerend boek omdat zij de focus omdraait als je een probleem hebt. Door de ideaalbeelden van social media en reclame leggen we de lat veel te hoog en voelen ons daar rot over. Vaak veroordeel je jezelf: ik had dit beter moeten doen of weten. Zij zegt: wat naar voor je dat je dat niet wist. En kijk ook vooral naar de TED Talk van Brené Brown over de kracht van kwetsbaarheid.’
Meer informatie vind je op de website van Maarten.
.jpg?w=355&sh=e305b)